Tình hình tội phạm mua bán trái phép chất ma túy trên địa bàn thành phố Tuyên Quang

Bài tập học kỳ Tội phạm học có đáp án - Tình hình tội phạm mua bán trái phép chất ma túy trên địa bàn thành phố Tuyên Quang.

Trong điều kiện phát triển của nền kinh tế thị trường theo định hướng XHCN. Việt Nam với mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước là một trong những yếu tố hàng đầu cho sự phát triển của kinh tế quốc gia. Tỉnh Tuyên Quang cũng không nằm ngoài mục tiêu và chủ trương đó, trong nhiều năm qua Đảng bộ và nhân dân tỉnh Tuyên Quang chủ trương phát triển tỉnh theo hướng Công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển dịch vụ, du lịch. Kinh tế và đời sống nhân dân ở đây dần được cải thiện, đi đôi với sự phát triển đó thì nền kinh tế thị trường đã làm nảy sinh những mặt trái, đó là sự tha hóa biến chất về đạo đức và nhận thức của một bộ phận con người, làm phát sinh tệ nạn xã hội, dẫn đến tình hình chính trị, an ninh trật tự xã hội đi theo chiều hướng xấu.

Các loại Tội phạm này ngày một gia tăng, tinh chất và mức độ hành vi phạm tội ngày càng nguy hiểm, tinh vi hơn, trong đó thì tội phạm ma túy chiếm tỉ lệ lớn trong các loại tội phạm như: tội “tàng trữ , vận chuyển, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt chất ma túy”, “ tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy”, “ sử dụng trái phép chất ma túy”, “cưỡng bức, lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất ma túy”…xảy ra rất phức tạp dưới nhiều hình thức. Tệ nạn ma túy là hiểm họa lớn cho toàn xã hội, gây tác hại cho sức khỏe, làm suy thoái nòi giống, phẩm giá con người, phá hoại hạnh phúc gia đình, là nguyên nhân dẫn đến các loại tội phạm khác như cướp của, giết người, trộm cắp…gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự, an ninh xã hội, an ninh quốc gia. Tệ nạn ma túy ngày càng nhức nhối và có chiều hướng gia tăng trong những năm gần đây, trở thành vấn đề cấp bách của toàn thể xã hội.

Trong thời gian thực tập tại địa phương, cụ thể là tại Tòa án nhân thành phố Tuyên Quang, qua theo dõi công tác xét xử và qua số liệu thống kê từ năm 2006 đến 2010 nhận thấy tình hình tệ nạn ma túy trên địa bàn thành phố Tuyên Quang ngày càng gia tăng, mặc dù địa phương cũng đã có nhiều biện pháp nhằm chặn đứng và đẩy lùi tệ nạn này nhưng do nhiều nguyên nhân khác nhau nên tệ nạn này vẫn đang là mối quan tâm  lo lắng của địa phương. Trong đó đặc biệt là các tội mua bán trái phép chất ma túy chiếm tỷ lệ lớn so với nhóm tội phạm ma túy và tổng số vụ án hình sự đã được xét xử. Để tìm hiểu và góp phần  đấu tranh với hành vi mua bán trái phép chất ma túy trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, qua thực tiễn xét xử và báo cáo tổng kết công tác xét xử qua cac năm về tội phạm ma túy, em đã mạnh dạn chọn đề tài: “……..” để thấy được đặc điểm cũng như công tác xét xử loại tội phạm này trên địa bàn thành phố Tuyên Quang.

I. Đặc điểm của tội phạm “Mua bán trái phép chất ma túy” trên địa bàn thành phố Tuyên Quang.

1. Tội phạm ma túy chiếm tỷ lệ lớn và phức tạp.

Theo số liệu thống kê của TAND thành phố Tuyên Quang từ năm 2006 đến 1010 tội phạm về ma túy và tội phạm về mua bán trái phép chất ma túy có diễn biến như sau:

Năm 2006, TAND thành phố Tuyên Quang đã thụ lý và đưa ra xét xử các tội phạm về ma túy là 50 vụ và 55 bị cáo, trong đó tội phạm về mua bán trái phép chất ma túy có 27 vụ và 30 bị cáo, chiếm 54% số vụ và bị cáo phạm tội về ma túy.

Năm 2007, TAND thành phố Tuyên Quang đã thụ lý và đưa ra xét xử các tội phạm về ma túy là 52 vụ và 59 bị cáo, trong đó tội phạm về mua bán trái phép chất ma túy có 29 vụ và 32 bị cáo, chiếm 56% số vụ và 54% số bị cáo phạm tội về ma túy.

Năm 2008, TAND thành phố Tuyên Quang đã thụ lý và đưa ra xét xử các tội phạm về ma túy là 55 vụ và 61 bị cáo, trong đó tội phạm về mua bán trái phép chất ma túy có 31 vụ và 33 bị cáo, chiếm 56% số vụ và 54% số bị cáo phạm tội về ma túy.

Năm 2009, TAND thành phố Tuyên Quang đã thụ lý và đưa ra xét xử các tội phạm về ma túy là 58 vụ và 66 bị cáo, trong đó tội phạm về mua bán trái phép chất ma túy có 33 vụ và 35 bị cáo, chiếm 57% số vụ và 53% số bị cáo phạm tội về ma túy.

Năm 2010, TAND thành phố Tuyên Quang đã thụ lý và đưa ra xét xử các tội phạm về ma túy là 59 vụ và 67 bị cáo, trong đó tội phạm về mua bán trái phép chất ma túy có 34 vụ và 35 bị cáo, chiếm 58% số vụ và 52% số bị cáo phạm tội về ma túy.

Như vậy, qua số liệu trên cho ta thấy tỷ lệ tội phạm mua bán trái phép chất ma túy so với tội phạm ma túy nói chung là tương đối lớn, chiếm khoảng trên 50% số lượng và chất lượng. Loại tội phạm này ngày càng có xu hướng tăng về số lượng. Năm 2006 chiếm 54% số vụ tội phạm ma túy, đến năm 2010 tăng lên 58%. Về chất lượng lại có chiều hướng giảm, năm 2006 chiếm 54% số bị cáo phạm tội ma túy, đến năm 2010 giảm xuống còn 52%. Tuy có chiều hướng giảm song vẫn còn chậm.

Qua quá trình tìm hiều, thu thập số liệu và được sự đóng góp ý kiến của các cán bộ ngành tòa án và các cán bộ tư pháp khác cho biết:

Loại tội phạm về ma túy nói chung và tội phạm mua bán trái phép chất ma túy nói riêng đang ngày càng có chiều hướng gia tăng và tinh vi xảo quyệt hơn trước, tỷ lệ  phạm tội ở tầng lớp trẻ, thanh thiếu niên có chiều hướng gia tăng, trước đây chủ yếu là: thuốc phiện, heroin thì nay còn xuất hiện cả thuốc lắc. Mặc dù các tội phạm trong quá trình xét xử đã được các thẩm phán áp dụng những hình phạt nghiêm khắc tương xứng với hành vi phạm tội và cũng là bài học để cảnh tỉnh những người khác. Tuy nhiên loại tội phạm này vẫn không giảm, tỷ lệ tái phạm sau khi đi chấp hành hình phạt tù vẫn còn.

Cách Hà Nội 165km về phía đông bắc, Tuyên quang là một tỉnh miền núi vẫn còn nhiều khó khăn về kinh tế. Xung quanh tiếp giáp với các tỉnh Hà Giang, Yên Bái, Phú Thọ, Thái Nguyên, là những tỉnh mà loại tội phạm về ma túy đang làm xã hội nhức nhối, vì vậy mà Tuyên quang không tránh khỏi sự ảnh hưởng đó.

Cùng với quá trình đẩy mạnh phát triển kinh tế của địa phương, những mặt trái của nền kinh tế thị trường cũng dần biểu hiện ra, để đáp ứng nhu cầu sử dụng trái phép chất ma túy, để thu được những món lời “siêu lợi nhuận” thì hoạt động mua bán ma túy ngày càng lớn. Đảng và nhân dân Tuyên Quang cũng đã tích cực trong việc đấu tranh phòng chống tội phạm ma túy, trong đó đặc biệt những năm qua tỉnh Tuyên quang cũng đã thực hiện Quyết định số 49/2005/QĐ- TTg của thủ tướng Chính Phủ phê duyệt kế hoạch tổng thể phòng chống ma túy đến năm 2010 và thực hiện Công văn số 871/CAT (PV11) ngày 06/5/2010 của Ban chỉ đạo phòng chống tội phạm, phòng chống AIDS và tệ nạn ma túy của tỉnh nên các tội phạm về ma túy được phát hiện và ngăn chặn kịp thời. Hiệu quả hoạt động điều tra khám phá các tội phạm ma túy  ngày càng cao, hạn chế bỏ lọt tội phạm. Do vậy mà những nguồn ma túy ở các tỉnh giáp ranh phần nào được kiểm soát chặt chẽ hơn.

2. Về giới tính.

Theo bản tổng hợp báo cáo kết quả xét xử của TAND thành phố Tuyên quang và  qua tìm hiểu đã được các cán bộ ngành tòa án cho biết:

Từ năm 2006 đến năm 2010, mỗi năm có khoảng 2 đến 3 vụ về mua bán trái phép chất ma túy là có người phạm tội là nữ giới, còn lại đều là nam giới, tỷ lệ nữ giới phạm tội về loại tội này không nhiều song thủ đoạn và cách thức hoạt động rất tinh vi. Đối với tội phạm là nữ giới, chủ yếu là do hoàn cảnh gia đình, do không có công ăn việc làm, do nhận thức kém nên đã dẫn đến hành vi phạm tội. Đối với nam giới, tội phạm bao giờ cũng mang tính chất, mức độ nguy hiểm cao hơn, liều lĩnh hơn, táo tợn hơn, các đối tượng  này thường không có công ăn, việc làm, lười lao động, ăn chơi đua đòi dẫn đến hành vi phạm tội.

3. Về độ tuổi.

Dựa theo bảng tổng hợp báo cáo kết quả xét xử của TAND thành phố Tuyên quang thì độ tuổi phạm tội mua bán trái phép chất ma túy trên địa bàn thành phố được đánh giá như sau:

Số người ở độ tuổi dưới 18 phạm tội mua bán trái phép chất ma túy là không nhiều, chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Đối với những vụ án ở độ tuổi này thường mang tính chất ít nghiêm trọng, số lượng tàng trữ không nhiều, chủ yếu là thuốc lắc và ma túy tổng hợp. Nguyên nhân là do sự quản lý giáo dục từ phía gia đình và nhà trường còn chưa chặt chẽ, các đối tượng còn đang độ tuổi đến trường nhưng do bỏ học sớm hoặc do ăn chơi đàn đúm thích thể hiện mình “ chơi trội” so với bạn bè nên đã dẫn đến những sai lầm không đáng có.

Độ tuổi từ 18 trở lên lại chiếm tỷ lệ lớn, những đối tượng này là những người mắc nghiện lâu năm, lười lao động, không có công ăn việc làm, đua đòi, ham muốn làm giàu bất chính.

4.Về nhân thân.

Đối tượng mua bán trái phép chất ma túy trên địa bàn thành phố Tuyên quang rất đa dạng và phong phú, thường là những người có trình độ văn hóa thấp, không có việc làm, bản than lười lao động, ham chơi, đàn đúm, thậm chí có những người còn là Đảng viên, trước đây đã từng tham gia quân ngũ những năm giải phóng đất nước.

Có những gia đình cả nhà phạm tội về ma túy, vì mức siêu lợi nhuận mà họ bất chấp pháp luật, bố mẹ vào tù đã có con cái làm thay, dường như họ đã coi việc mua bán ma túy và vào tù là một “ nghề” nên vẫn thường xuyên diễn ra.

5. Hành vi phạm tội.

Người phạm tội thường chia ma túy ra thành những gói nhỏ: tép….mỗi gói là một liều lượng nhất định để bán cho các con nghiện, việc tổ chức mau bán của những đối tượng này hết sức tinh vi, chúng thường lựa chọn những địa điểm vắng ngwoif, không ai để ý có sự canh gác của đông bọn để khi các lực lượng chống ma túy phát hiện thì chúng dễ dàng tẩu thoát.

Thực tiễn đấu tranh phòng chống các tội phạm về mua bán trái phép chat ma túy cho thấy: người có hành vi mua bán trái phép chất ma túy ít khi bị bắt quả tang, nếu có bị bắt quả tang cũng chỉ bị bắt với lượng chất ma túy rất ít, còn chủ yếu là bắt được người sử dụng và từ lời khai của người sử dụng ma túy nên cơ quan điều tra mới xác minh truy tìm người bán chất ma túy. Khi người mua chất ma túy sử dụng bị bắt thì lập tức người bán chất ma túy đã kịp tẩu tán chất ma túy hoặc bỏ trốn nếu có nguy cơ bị lộ. Nhiều trường hợp, người mua chất ma túy khai ra người bán chất ma túy cho mình nhưng nếu chỉ có lời khai của người mua chất ma túy mà không có các nguồn chứng cứ khác mà người bán chất ma túy không nhận tội thì cũng không kết luận được. Về đặc điểm này sẽ được trình bày sâu hơn trong phần dấu hiệu của tội phạm mua bán trái phép chất ma túy để thấy được sự phức tạp cũng như khó khăn trong quá trình đấu tranh với các loại tội phạm này.

II. Dấu hiệu của tội phạm mua bán trái phép chất ma túy thông qua thực tiễn xét xử trên địa bàn thành phố Tuyên quang.

Điều 194 bộ luật hình sự quy định tới 4 hành vi phạm tội về ma túy khác nhau, nên phải căn cứ vào từng trường hợp cụ thể để xác định hành vi của người phạm tội cho đúng với tội danh. Trong đó, hành vi mua bán trái phép chất ma túy chiếm tỷ lệ lớn, để tìm hiểu về loại tội phạm này, chúng ta sẽ xem xét dấu hiệu của loại tội phạm này qua các yếu tố cấu thành tội phạm trong thực tiễn xét xử vừa qua:

1. Khách thể

Hành vi của người phạm tội xâm phạm đến chính sách độc quyền quản lý của Nhà nước về chất gây nghiện, đồng thời gây hiểm hạo về sức khỏe, nòi giống và kinh tế  cho con người và cho xã hội, gây ra hậu quả xấu cho cộng đồng, cải trở phong trào phòng chống tội phạm nói chung và phong trào phòng chống tệ nạn ma túy nói riêng, gây mất trật tự trị an trên địa bàn, tác động xấu đến sự phát triển lành mạnh trong cộng đồng.

Đối tượng tác động của tội phạm này chủ yếu là các chất ma túy thường gặp như thuốc phiện, heroin, thuốc lắc, ma túy tổng hợp.

2. Chủ thể.

Người phạm tội đều là những người có năng lực trách nhiệm hình sự, đều nhận thức được hành vi phạm tội của mình là nguy hiểm cho xã hội, nhận thức được hậu quả của hành vi của mình song do ăn chơi, đua đòi, hám lợi nên vẫn quyết tâm thực hiện. Đa phần người phạm tội là từ 18 tuổi trở lên, tỷ lệ dưới 18 tuổi rât ít, chiếm khoảng 1%, trong đó chủ yếu là Nam giới chiếm tới 98%, tỷ lệ nữ giới trong tội phạm này rất ít.

Người phạm tội mua bán trái phép chất ma túy trên địa bàn thành phố Tuyên quang rât phong phú và đa dạng, đa phần là có nhân than xấu, là những người nghiện ma túy đã được đưa đi cai nghiện song không chiujtwf bỏ mà tiếp tục dấn than vào con đường phạm tội, là những đối tượng đã từng có nhiều tiền án, tiền sự, ăn chơi, lêu lổng, không chịu lao động.

Tuy nhiên bên cạnh đó cung có không ít những người phạm tội là Đảng viên và giữ chức vụ nhất định tại các cơ quan Nhà nước, đây là những người tha hóa biến chất, vì mục tiêu lợi nhuận mà bất chấp tất cả. Trong đó có bị cáo Hoàng Trọng Thủy sinh năm 1970, nghề nghiệp và chức vụ: là phó giám đốc bảo hiểm xã hội huyện yên sơn, tỉnh Tuyên Quang, là Đảng viên, do hám lợi mà đã thực hiện hành vi mua bán trái phép chất ma túy và kết quả phải nhận một bản án là 7 năm tù giam cho hành vi của mình (Bản án số 16/2010/HSST ngày 25- 02- 2010 của TAND thành phố Tuyên Quang), hay như bị cáo Nguyễn Văn Học sinh 1956 trước đây từng có thời gian phục vụ trong quân ngũ được Nhà nước thưởng huân chương chiến công hạng Nhì, bố mẹ đẻ là những cán bộ tiền khởi nghĩa được tặng thưởng huân chương kháng chiến trong cuộc kháng chiến chống pháp, song bản than bị cáo lại vì hám lời mà thực hiện hành vi phạm tội ( Bản án số 14/ 2010/HSST ngày 24-02- 2010 của TAND thành phố Tuyên Quang).

Đây là thực trạng đáng buồn về sự tha hóa biến chất của những cán bộ, Đảng viên do mục tiêu kiếm tiền mà bất chấp tất cả, đánh mất đi cả sự nghiệp, truyền thống tốt đẹp của gia đình mà đã được xã hội và Nhà nước thừa nhận.

3. Khách quan.

Các đối tượng thực hiện hành vi mua bán trái phép chất ma túy hầu hết là mua rồi bán lại hoặc mua về sử dụng rồi bán, vận chuyển ma túy để bán cho người khác, tàng trữ để bán cho người khác, trong đó có những hành vi bị bắt quả tang, có những hành vi đang vận chuyển trên đường đi bán nhưng kịp bán thì đã bị bắt, có những hành vi  do bắt được người sử dụng ma túy và từ lời khai của người sử dụng ma túy nên cơ quan điều tra đã xác minh và đấu tranh với người bán chất ma túy và với những chứng cứ không thể chối cãi người thực hiện hành vi phạm tội cũng đã thừa nhận.

Trong đó có vụ án của Hoàng Trọng Thủy: ngày 02/11/2009, phòng cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy công an thành phố Tuyên Quang lập biên bản vi phạm hành chính đối với Vũ Duy Kiên xã An Tường, thành phố Tuyên Quang về hành vi sử dụng trái phép chất ma túy, xét nghiệm tìm chất ma túy đối với Kiên, kết quả dương tính ( có chất ma túy trong cơ thể), Kiên khai, ngày 01/11/2009 đã mua ma túy ở Đoan Hùng, Phú Thọ sử dụng và trước đó đã cùng Mai Hồng Đàm ở xã An Tường mua hê rooin của Hoàng Trọng Thủy ở tổ 6, phường Minh Xuân, thành phố Tuyên Quang để sử dụng.

Ngày 03/11/2009, cơ quan điều tra khám xét nơi ở, nơi làm việc của Hoàng Trọng Thủy, Thủy đã tự giao nộp cho tổ công tác 01 gói nhỏ cất giữ trong ví để trong túi quần đang mặc, Thủy khai là hê rooin. Kết luận giám định số 222/GĐ- KTHS ngày 05/11/2009 của phòng kĩ thuật hình sự công an tỉnh Tuyên Quang, kết luận: Số chất bột vón cục màu trắng thu của Hoàng Trọng Thủy có trọng lượng 0,073 gam là hê rooin.

Qua quá trình đấu tranh khai thác, Thủy đã nhận tội là đã 2 lần bán hê rôin cho những người nghiện khác là Đàm và Kiên (Bản án số 16/2010/HSST ngày 25- 02- 2010 của TAND thành phố Tuyên Quang).

Vụ án mua bán trái phép chất ma túy của bị cáo Mai Duy Khánh, bị cáo này mua hê roin tại km 6 thuộc xã Lưỡng Vượng, thành phố Tuyên Quang của một người đàn ông không quen biết 1 gói hê roin, giá 150.000 đồng; sau đó Khánh mang về nơi ở lấy một ít hê roin ra sử dụng, số còn lại Khánh chia thành 02 gói nhỏ để bán lại cho những người khác, hay như vụ án của Nguyễn Văn Học, Học đang trên đường vận chuyển ma túy để bán cho đối tượng khác và chưa kịp bán thì đã bị bắt.

4. Chủ quan.

Tại phiên tòa, người phạm tội thực hiện hành vi mua bán trái phép chất ma túy đều khai nhận là biết rõ hành vi của mình là trái pháp luật, đều nhận thức được tác hại của hành vi mua bán trái phép chất ma túy gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự xã hội, hủy hoại biết bao cuộc song gia đình nhưng vẫn cố ý thực hiện, hành vi của những người này đều được thực hiện do lỗi cố ý trực tiếp.

Mục đích phạm tội của họ thường mua ma túy về sử dụng rồi bán lại cho người khác nhằm kiếm tiền mua ma túy phục vụ cho cơn nghiện của mình, số còn lại là ví muốn kiếm tiền, làm giàu bất chính trên những nỗi lo của xã hội.

III. Đặc điểm hình phạt được áp dụng đối với tội phạm mua bán trái phép chất ma túy trên địa bàn thành phố Tuyên Quang.

Việc áp dụng hình phạt đối với các bị cáo phạm tội mua bán trái phép chất ma túy thông qua những số liệu được tổng kết, phân tích và đánh giá như sau:

Từ năm 2006 đến 2010, TAND thành phố Tuyên Quang đã xét xử và không có bị cáo nào được hưởng án treo, điều này thể hiện tính nghiêm minh trong công tác xét xử nhằm răn đe, giáo dục người phạm tội. Số bị cáo bị áp dụng hình phạt tù chiếm tỷ lệ lớn trên 50%, còn lại là bị từ 7 đến 15 năm. Những đối tượng từ 7 năm tù trở lên hầu hết là những đối tượng phạm tội mua bán trái phép chất ma túy thực hiện hành vi phạm tội nhiều lần hoặc là trường hợp tái phạm nguy hiểm, đa phần là có nhân thân xấu, là những đối tượng tái nghiện trở lại…

IV. Đánh giá thực tiễn công tác xét xử các vụ án mua bán trái phép chất ma túy trên địa bàn thành phố Tuyên Quang.

1. Ưu điểm:

Trong những năm qua, TAND thành phố Tuyên Quang đã thực hiện sự chỉ đạo của Chánh án TANDTC về hưởng ứng đợt cao điểm tấn công, trấn áp các loại tội phạm do Bộ Công An phát động và đợt cao điểm phòng chống ma túy do thủ tướng Chính phủ phát động, cùng với các đơn vị khác trên địa bàn thành phố, TAND thành phố Tuyên Quang đã tập trung lực lượng cán bộ, Thẩm phán và tăng cường phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng cùng cấp lựa chọn, xác định các vụ án điểm để khẩn trương đưa ra xử lý. Từ năm 2006 đến 2010 TAND thành phố Tuyên Quang đã lựa chọn và xét xử 67 vụ án lưu động, án điểm, thông qua đó góp phần nâng cao ý thức pháp luật, tinh thần đâu tranh phòng chống tội phạm trong nhân dân và phục vụ kịp thời nhiệm vụ chính trị của địa phương.

Với việc làm tốt công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật cộng với việc xét xử nghiêm túc các trường hợp vi phạm, tình hình tội phạm trên địa bàn diễn biến ít phức tạp hơn. Tuy nhiên theo đánh giá và phân tích tình hình tội phạm mua bán trái phép chất ma túy cho thấy số vụ án loại tội này chiếm tỷ lệ lớn và có chiều hướng gia tăng, tuy nhiên số bị cáo phạm tội mua bán trái phép chất ma túy lại có xu hướng giảm nhưng ít.

Trong công tác giải quyết các vụ án hình sự nói chung và các tội phạm về mua bán trái phép chất ma túy nói riêng, TAND thành phố Tuyên Quang luôn cố gắng đảm bảo đúng quy định của pháp luật tố tụng hình sự và theo tinh thần cải cách tư pháp. Phán quyết của tòa án căn cứ chủ yếu vào kết quả tranh tụng tại phiên tòa và trên cơ sở xem xét một cách toàn diện, khách quan các chứng cứ của vụ án để xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Trong những năm qua, không có trường hợp nào quá hạn luật định. Trong các vụ án đã xét xử chưa có trường hợp nào TAND thành phố Tuyên Quang kết án oan người không có tội. Tỷ lệ giải quyết các vụ án cao đạt 98% số lượng vụ án đã thụ lý, hình phạt mà tòa án áp dụng đối với các bị cáo còn mang tính chất răn đe giáo dục có tác dụng với kẻ khác, đáp ứng được yêu cầu đấu tranh, chống tội phạm trong tình hình hiện nay.

TAND thành phố Tuyên Quang cũng đã thực hiện việc đổi mới thủ tục xét xử và tranh tụng tại các phiên tòa hình sự theo tinh thần cải cách tư pháp, phối hợp với viện kiểm sát tổ chức tốt các phiên tòa mẫu và phiên tòa lưu động, qua đó bồi dưỡng kỹ năng nghiệp vụ, nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn cho đội ngũ cán bộ nghành.

2. Hạn chế:

- Số vụ án mua bán trái phép chất ma túy đưa ra xét xử lưu động chưa nhiều chỉ mới đạt chỉ tiêu mà tòa án đưa ra.

- Nhiều vụ chưa bảo đảm được tính nhanh chóng kịp thời.

- Thời gian tranh tụng tại phiên tòa còn ít.

- Số lượng, chất lượng thẩm phán của TAND  nói chung còn thiếu so với yêu cầu, trình độ nâng cao nghiệp vụ nhiều bất cập trong khâu đào tạo và bồi dưỡng vì những nguyên nhân chủ quan. Do vậy trong quá trình phân công xét xử đôi khi còn gặp trở ngại.

- Hội thẩm nhân nhân về trình độ chuyên môn nghiệp vụ chưa được nâng cao, kiến thức pháp luật đôi khi còn chưa nắm bắt cụ thể và chính xác, do vây trong công tác xét xử gặp nhiều khó khăn.

V. Những khó khăn trong quá trình đấu tranh ngăn chặn và đẩy lùi tội phạm mua bán trái phép chất ma túy trên địa bàn thành phố Tuyên Quang.

Trong quá trình đấu tranh và phòng chống tội phạm, một trong những yếu tố hang đầu không chỉ là việc đưa ra những bản án, quyết định mang tính chất nghiêm khắc để răn đe trừng phạt mà còn phải tìm ra những nguyên nhân, những khó khăn vướng mắc trong quá trình ngăn chặn đấu tranh đẩy lùi loại tội phạm này.

Nguyên nhân và khó khăn đối với loại tội phạm này rất đa dạng, nó có thể là do khách quan và chủ quan, cụ thể là: do vị trí địa lý, do kiinh tế, môi trường sống, giáo dục, sự quản lý từ phía các cơ quan chức năng…Đó đều là những vướng mắc, khó khăn trong quá trình đấu tranh đối với loại tội phạm này. Những khó khăn này đã được đề cập đến trong nhiều đề tài nghiên cứu về  loại tội phạm này, mặc dù không còn là mới mẻ nhưng vẫn rất cần thiết, trong đề tài này em xin đưa ra một khó khăn đối với loại tội phạm này. Đó là khó khăn trong quá trình “ Hậu cai nghiện”.

Thực tiễn công tác xét xử đối với tội phạm ma túy cho tháy rằng: “ việc dậy nghề và giải quyết việc làm cho người sau cai nghiện” là điều cần thiết. Thực tiễn trên địa bàn thành phố Tuyên Quang cho thấy công tác cai nghiện ma túy tại gia đình và cộng đồng không đạt hiệu quả, có đến 98% người sau cai nghiện ma túy tại gia đình và cộng đồng bị tái nghiện. Hầu hết những người này sử dụng ma túy với liều lượng cao hơn, chuyển từ hút sang tiêm chích, làm gia tăng tỷ lệ người nhiễm HIV/AIDS. Bên cạnh đó, cai nghiện ma túy tại gia đình và cộng đồng cũng tạo điều kiện cho nạn lôi kéo, rủ rê, lây lan, làm phát sinh nhiều người nghiện mới, từ đó phát sinh thêm những đối tượng tang trữ, mua bán trái phép chất ma túy ngày càng nhiều, bởi có “ cầu” ắt sẽ có “ cung”, các tội phạm về ma túy sẽ gia tăng.

Hàng năm có không biết bao nhiêu người cai nghiện được trở về gia đình và xã hội nhưng không được dạy nghề, không được các cơ quan có thẩm quyền quan tâm tạo việc làm, việc định hướng cho họ có được một nhận thức đúng đắn, lựa chọn cho mình những công việc phù hợp lại chưa có, từ đó có thể thấy là khoảng cách từ nghiện ma túy đến con đường phạm tội trộm cắp, cướp giật và các tội phạm liên quan đến ma túy là rất ngắn.

Tội phạm về ma túy trên địa bàn thành phố Tuyên Qaung vẫn còn, do vậy người cai nghiện khi trở về với gia đình dễ có cơ hội tiếp xúc với ma túy nên dễ tái nghiện và phạm tội liên quan đến ma túy.

Thêm vào đó, gia dình và các đoàn thể xã hội chưa thật sự quan tâm đúng mức cho người cai nghiện khi trở về với gia đình và xã hội: không có việc làm, thất nghiệp nên tụ tập, bạn bè ăn chơi và để có tiền chơi bời hút chích dẫn đến phạm tội, đặc biệt là các tội buôn bán, tàng trữ trái phép chất ma túy có nguy cơ cao.

Đó là những khó khăn, vướng mắc mà trong quá trình đấu tranh nhằm ngăn chặn và đẩy lùi loại tội phạm này, các cơ quan có thẩm quyền cần chú ý và cân nhắc đưa ra những biện pháp thích hợp để góp phần hạn chế loại tội phạm này xảy ra trên địa bàn thành phố Tuyên Quang.

VI. Một số giải pháp trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động đấu tranh phòng chống tội phạm mua bán trái phép chất ma túy.

1. Đối với các cơ quan chức năng.

- Ủy ban nhân  dân thành phố Tuyên Quang, ban chỉ đạo phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội thành phố cần phải tập trung chỉ đạo các sở, ban, nghành phối hợp triển khai nhiều biện pháp phòng chống ma túy; tập trung tuyên truyền, vận động nhân dân phòng ngừa, phát hiện tố giác tội phạm ma túy trong cộng đồng dân cư...

- Ủy ban nhân  dân thành phố Tuyên Quang cần chỉ đạo lực lượng Công an tấn công quyết liệt, triệt phá các đường dây mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép chất ma túy lớn trên địa bàn thành phố và mua bán, tàng trữ, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy trong khu dân cư.

2. Giải pháp kinh tế.

Người phạm tội mua bán  trái phép chất ma túy phần nhiều do mục đích hám lời, ma hủ yếu là những đối tượng không có việc làm, do vậy chính quyền địa phương cần khắc phục tình trạng khó khăn về kinh tế bằng cách giúp đỡ tạo công ăn việc làm cho con em địa phương nhằm nâng cao mức sống. Mặt khác cũng là giúp cho họ có một niềm tin, lập trường vững vàng trong cuộc sống, không sa vào những con đường tệ nạn xã hội. Để làm được điều đó cần phải:

- Xây dựng các cơ sở dậy nghề, trung tâm hướng nghiệp, đầu tư trang thiết bị nhằm tạo cơ hội việc làm cho mọi đối tượng, nhất là những người sau cai nghiện

- Các xã, phường, thị trấn cần nắm rõ những đối tượng vừa thi hành án phạt tù trở về địa phương và có những chính sách hỗ trợ tạo điều kiện cho họ có việc làm ổn định.

3.Công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật.

Cần đẩy mạnh công tác phòng chống ma túy, triển khai kế hoạch thực hiện đến toàn thể cán bộ, công chức trong các cơ quan tư pháp, tổ chức, cho 100% cán bộ, công chức, viên chức ký cam kết không vi phạm pháp luật, cam kết phòng chống ma túy; phối hợp với các cơ quan có liên quan tổ chức tuyên truyền pháp luật về phòng chống ma túy trên địa bàn thành phố Tuyên Quang.

4. Các biện pháp về tổ chức quản lý xã hội. 

Thường xuyên kiểm tra nhân khẩu, tạm trú tạm vắng của những người sinh sống trên địa bàn thị xã, làm tốt công tác đăng ký và quản lý nhân khẩu, tập chung rà soát kỹ đối tượng đã có tiền án tiền sự về tội tàng trữ trai phép chất ma túy. Theo dõi, lắm chắc tình hình hoạt động, phương thức thủ đoạn, đặc điểm của tội phạm này diễn ra trên địa bàn thị xã.

5. Đối với hoạt động của TAND thành phố Tuyên Quang.

Cần phải nâng cao chất lượng, trách nhiệm hơn mức của đội ngũ Thẩm phán và cán bộ tòa án. Bên cạnh đó cần có sự tăng cường phối hợp chặt chẽ; đồng bộ, hơn nữa giữa 3 nghành Công an, viện kiểm sát, tòa án trong công tác điều tra, truy tố, xét xử để hạn chế đến mức thấp nhất những sai sót có thể xảy ra.

Bên cạnh việc nâng cao nhận thức chuyên môn, TAND thành phố Tuyên Quang cần tiếp tục đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị tư tưởng, tinh thần trách nhiệm cho cán bộ tòa án. Ngày càng nâng cao ý thức tự giác và rèn luyện để người cán bộ tòa án có đạo đức trong sang và trình độ chuyên môn vững vàng để giải quyết, phán xét các vụ án khách quan và công bằng.

KẾT LUẬN

Công tác đấu tranh, phòng chống tội tàng trữ trái phép chất ma túy nói riêng và tội phạm về ma túy nói riêng có một ý nghĩa, vai trò hết sức to lớn trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Nó không chỉ xâm hại đến những quan hệ pháp luật mà nhà nước bảo hộ ( đó là quản lý độc quyền các chất gây nghiện của nhà nước), nó còn trực tiếp xâm hại đến sức khỏe, nhân phẩm, tính mạng - là những quyền cơ bản của con người được quy định trong hiến pháp và hiến chương Liên hợp quốc. Do đó chúng ta cần phải ý thức được chính bản thân mình, để loại bỏ những hành vi đó ra khỏi đời sống xã hội. Đây không chỉ là quyền mà là nghĩa vụ của mỗi công dân bởi lẽ đấu tránh và phòng chống tội phạm là “ sự nghiệp toàn dân” có như vậy quyền và lợi ích chính đáng của mỗi người mới được bảo vệ.

Nhận thức sâu sắc được ý nghĩa và vai trò của công tác này, Đảng bộ và nhân dân thành phố Tuyên Quang đã không ngừng đẩy mạnh việc nghiên cứu những nguyên nhân, điều kiện cũng như thực trạng của tội tàng trữ trái phép chất ma túy để từ đó xây dựng và thực hiện các biện pháp phòng chống tội phạm này sao cho có hiệu quả nhất. 

Vì vậy trong những năm gần đây công tác đầu tranh phòng chống tội tàng trữ trái phép chất ma túy trên địa bàn thành phố Tuyên Quang đã đạt được những thành tích đáng kể, nhiều hành vi vi phạm pháp luật, các vụ án có tính chất phức tạp đều được phát hiện và xử lý kịp thời góp phần ổn định tình hình an ninh chính trị trên địa bàn thành phố, tạo được niềm tin trong quần chúng nhân dân. Tuy nhiên công tác này vẫn còn những tồn tại nhất định. Với mong muốn có thể nâng cao hiệu qua của công tác xét xử và phần nào khắc phục được những mặt còn hạn chế đó em đã đưa ra một số những giải pháp trong bài viết của mình.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.Bộ luật hình sự nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

2.Báo cáo công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật của TAND thành phố Tuyên Quang 2006 đến năm 2010.

3.Báo cáo công tác thực hiện Thông tư liên tịch số 10 về trợ giúp pháp lý của TAND thành phố Tuyên Quang trong hoạt động tố tụng năm 2010.

4.Các bản án hình sự về ma túy năm 2010.

5.Hiến pháp 1992 nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

6.Luật phòng chống ma túy năm 2000.

7.Hồ sơ các vụ án mua bán trái phép chất ma túy đã được xét xử tại TAND thành phố Tuyên Quang.

8.Sổ thụ lý các vụ án hình sự sơ thẩm TAND thành phố Tuyên Quang.

9.Sổ kết quả xét xử các vụ án hình sự sơ thẩm.