04/02/2015
Ảnh hưởng của tôn giáo đến văn minh Ấn Độ trong tiến trình lịch sử - Bài tập học kỳ Lịch sử văn mình thế giới
Ấn Độ là một bán đảo ở Đông Nam Á . Miền Bắc Ấn Độ có hai con sông lớn là sông Ấn và sông Hằng. Cả hai dòng sông này đã bồi đắp nên hai đồng bằng màu mở ở miền Bắc Ấn Độ, vì vậy nơi đây đã trở thành cái nôi của nền văn minh của đất nước này.Nền văn minh Ấn Độ là một nền văn minh nổi tiếng và thuộc về những nền văn minh cổ nhất thế giới tuy nhiên nó chịu ảnh hưởng khá lớn của tôn giáo trong tiến trình lịch sử. Để làm rõ vấn đề này, em xin chọn đề bài số 2: “Ảnh hưởng của tôn giáo đến văn minh Ấn Độ trong tiến trình lịch sử ”. 

GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

I. KHÁI QUÁT VỀ TÔN GIÁO

Ấn Độ là nơi sản sinh ra rất nhiều tôn giáo như đạo Bàlamôn  về sau là đạo Hindu và đạo Phật. Ngoài ra còn có một số tôn giáo khác như đạo Jain, đạo Xích.

Đạo Hindu  xuất phát từ đạo Bàlamôn - ra đời sớm nhất thế giới khoảng năm 100 TCN, khi người Aria chinh phục được đồng bằng sông Hằng; tồn tại đến thế kỉ VI TCN, ở Ấn Độ xuất hiện một tôn giáo mới là đạo Phật. Đạo Bàlamôn bị suy thoái trong một thời gian dài. Sau một thời gian hưng thịnh, đến khoảng thế kỉ VII đạo Phật bị suy sụp ở Ấn Độ; đạo Bàlamôn dần phục hưng, bổ sung thêm nhiều yếu tố mới...Từ đó, được gọi là đạo Hindu – hưng thịnh và tồn tại là tôn giáo chue yếu suốt chiều dài lịch sử từ khi đạo Phật được hình thành. Ngày nay, ở Ấn Độ có khoảng 84% tổng số dân cư theo đạo Hindu.

Đạo Phật xuất hiện vào giữ thiên niên kỉ I TCN, ở Ấn Độ đã xuất hiện một số dòng tư tưởng chống đạo Bàlamôn. Đạo Phật là một trong những dòng tư tưởng ấy. Sau đại hội lần thứ tư, các nhà sư càng được khuyến khích ra nước ngoài truyền đạo; phát triển phần lớn ở các nước Châu Á.

Bên cạnh đó còn có các tôn giáo khác như đạo Jain, đạo Xích. Như vậy, nhìn chung có thể thấy tôn giáo ở Ấn Độ khá nhiều, tồn tại trong suốt quá trình lịch sử mặc dù có sự biến đổi và được truyền bá sang các nước khác trên thế giới. Bởi vậy tôn giáo có ảnh hưởng khá sâu sắc đến văn minh Ấn Độ.

II. ẢNH HƯỞNG CỦA TÔN GIÁO ĐẾN VĂN MINH ẤN ĐỘ TRONG TIẾN TRÌNH LỊCH SỬ

Như là một kết quả tự nhiên của các hình thức tư duy, với niềm khát khao mãnh liệt đến vô cùng về thế giới bí mật và một sự quan tâm sâu sắc đến tồn tại thế giới, văn minh Ấn Độ có một điểm đáng chú ý là sự hoà hợp các tôn giáo.

1. Ảnh hưởng của tôn giáo đến chữ viết

Một trong những đặc trưng tôn giáo trong những ngôn ngữ Ấn Độ có thể là đối tượng quan sát một cách rõ ràng mà trong đó các nhà lôgic học phương Tây gọi là “những phán đoán khách quan”. Người Ấn Độ cổ đại, khi họ nghĩ về các hiện tượng tự nhiên, họ luôn luôn tưởng tượng ra một vị thần tạo ra các hiện tượng đó như thể là chúng tồn tại một cách một cách bí mật.Ở Ấn Độ, họ đã phát triển một quan niệm rất phức tạp về thần linh. Họ có nhiều từ ngữ để chỉ thần linh. Thời đại Harappa-Môhenjô Đarô, ở miền Bắc Ấn đã xuất hiện một loại chữ cổ mà ngày nay người ta còn lưu giữ được khoảng 3000 con dấu có khắc những kí hiệu đồ hoạ. Thế kỉ VII TCN, ở đây đã xuất hiện chữ Brami, ngày nay còn khoảng 30 bảng đá có khắc loại chữ này. Trên cơ sở chữ Brami, thế kỉ V TCN ở Ấn Độ lại xuất hiện chữ Sanscrit, đây là cơ sở của nhiều loại chữ viết ở Ấn Độ và Đông Nam Á sau này.

2. Ảnh hưởng của tôn giáo đến văn học

Ấn Độ là nước có nền văn học rất phát triển, gồm có 2 bộ phận chính là Vêđa và sử thi.  Những tập Vêđa gồm những bài cầu nguyện, thần chú, những nghi thức cúng bái, những bài thuyết pháp, những lời giải thích triết lí trong kinh Vêđa. Sử thi Ấn Độ có hai tác phẩm văn học nổi bật thời cổ đại là Mahabharata và Ramayana. Mahabharata là bản trường ca gồm 220 000 câu thơ. Bản trường ca này nói về một cuộc chiến tranh giữa các con cháu Bharata. Bản trường ca này có thể coi là một bộ “bách khoa toàn thư” phản ánh mọi mặt về đời sống xã hội Ấn Độ thời đó. Ramayana là một bộ sử thi dài 48 000 câu thơ, mô tả một cuộc tình giữa chàng hoàng tử Rama và công chúa Sita. Thiên tình sử này ảnh hưởng tới văn học dân gian một số nước Đông Nam Á. Ví dụ Riêmkê ở Campuchia, Riêmkhiêm ở Thái Lan chắc chắn có ảnh hưởng từ Ramayana. Thời cổ đại ở Ấn Độ còn có tâp ngụ ngôn Năm phương pháp chứa đựng rất nhiều tư tưởng được gặp lại trong ngụ ngôn của một số dân tộc Á-Âu. Ngoài văn học tiếng Xanxcrit ra, còn có những tác phẩm viết bằng các thứ ngôn ngữ khác, trong đó trước hết phải kể đến những tác phẩm viết bằng tiếng Pali về chủ đề Phật giáo.

3. Ảnh hưởng của tôn giáo đến nghệ thuật

Ấn Độ là nơi có nền nghệ thuật tạo hình phát triển rực rỡ, ảnh hưởng tới nhiều nước Đông Nam Á. Nghệ thuật Ấn Độ cổ đại hầu hết đều phục vụ một tôn giáo nhất định, do yêu cầu của tôn giáo đó mà thể hiện. Có thể chia ra ba dòng nghệ thuật: Hinđu giáo, Phật giáo, Hồi giáo. Có rất nhiều chùa tháp Phật giáo, nhưng đáng kể đầu tiên là dãy chùa hang Ajanta ở miền trung Ấn Độ. Đây là dãy chùa được đục vào vách núi, có tới 29 gian chùa, các gian chùa thường hình vuông và nhiều gian mỗi cạnh tới 20m. Trên vách hang có những bức tượng Phật và nhiều bích hoạ rất đẹp.

Các công trình kiến trúc Hinđu giáo được xây dựng nhiều nơi trên đất Ấn Độ và được xây dựng nhiều vào khoảng thế kỉ VII - XI. Tiêu biểu cho các công trình Hinđu giáo là cụm đền tháp Khajuraho ở Trung Ấn, gồm tất cả 85 đền xen giữa những hồ nước và những cánh đồng.

Những công trình kiến trúc Hồi giáo nổi bật ở Ấn Độ là tháp Mina, được xây dựng vào khoảng thế kỉ XIII và lăng Taj Mahan được xây dựng vào khoảng thế kỉ XVII.

Nói chung nghệ thuật tạo hình Ấn Độ phần lớn nhằm vào chủ đề tôn giáo, nhưng vì bắt nguồn từ cuộc sống thực tế nên tính hiện thực vẫn thể hiện rất rõ rệt, ví dụ tượng nhiều tay nhiều đầu là phỏng theo tư thế của các đội múa trong đền và cung đình.

4. Ảnh hưởng của tôn giáo đến khoa học tự nhiên

Do nhu cầu cuộc sống hằng ngày nhân dân Ấn Độ đã có nhiều phát minh quan trọng về một số môn khoa học tự nhiên như thiên văn, toán học, vật lí.... nhưng vẫn chịu ảnh hưởng rất mạnh của tôn giáo.

Về Thiên văn: người Ấn Độ cổ đại đã làm ra lịch, họ chia một năm ra làm 12 tháng, mỗi tháng có 30 ngày. ( Như vậy năm bình thường có 360 ngày ). Cứ sau 5 năm thì họ lại thêm vào một tháng nhuận.

Về Toán học: Người Ấn Độ thời cổ đại chính là chủ nhân của hệ thống chữ số mà ngày nay ta quen gọi là số Arập. Đóng góp lớn nhất của họ là đặt ra số không, nhờ vậy mọi biến đổi toán học trở thành đơn giản, ngắn gọn hẳn lên. (Người Tây Âu vì vậy mà từ bỏ số La Mã mà sử dụng số Arập trong toán học.) Họ đã tính được căn bậc 2 và căn bậc 3; đã có hiểu biết về cấp số, đã biết về quan hệ giữa 3 cạnh trong một tam giác. Pi = 3,1416.

Về vật lý: Người Ấn Độ cổ đại cũng đã có thuyết nguyên tử. Thế kỉ V TCN, có một nhà thông thái ở Ấn Độ đã viết “...trái đất, do trọng lực của bản thân đã hút tất cả các vật về phía nó”.

Y học: cũng khá phát triển. Người Ấn Độ cổ đại đã mô tả các dây gân, cách chắp ghép xương sọ, cắt màng mắt, theo dõi quá trình phát triển của thai nhi. Họ để lại hai quyển sách là “ Y học toát yếu” và “ Luận khảo về trị liệu”.

KẾT THÚC VẤN ĐỀ

Mặc dù kiến thức còn hạn hẹp nhưng qua đây chúng ta có thể thấy được phần nàosự ảnh hưởng của tôn giáo đến văn minh Ấn Độ trong tiến trình lịch sử cả về nghệ thuật, khoa học tự nhiên hay chữ viết, văn học. Không những vậy, thực tế tôn giáo ở cái nôi của nền văn minh này còn ảnh hưởng khá lớn tới các quốc gia khác như Trung Quốc, các nước Đông Nam Á....Bài viết của em không thể tránh khỏi những thiếu sót mong thầy cô góp ý để bài tiểu luận của em hoàn thiện hơn.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Giáo trình lịch sử văn minh thế giới, Vũ Dương Ninh, Nxb. Giáo dục, 2010, Hà Nội
2.Lịch sử thế giới cổ đại, Lương Ninh (chủ biên), Nxb. Giáo dục, Hà Nội, 2002
3.Lịch sử văn minh Ấn Độ (sách dịch), Will Durant, Nxb. Văn hoá-thông tin, Hà Nội, 2002
4. Các trang web:
http://vi.wikipedia.org/wiki/V%C4%83n_minh_%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99
http://www.vanhoahoc.vn/nghien-cuu/van-hoa-the-gioi/van-hoa-nam-a-va-tay-nam-a/520-hajime-nakamura-dac-trung-ton-giao-trong-tu-duy-nguoi-an-do.html

1 comment:

  1. phần ảnh hưởng chưa rõ ràng, phải chỉ rõ là tôn giáo nó ảnh hưởng ntn đến các lĩnh vực chứ không nên chỉ nói ra các lĩnh vực đó ntn thôi. thanks

    ReplyDelete