Tình huống về Thủ tục tố tụng hình sự đối với người chưa vị thành niên - Bài tập nhóm Thủ tục đặc biệt trong Tố tụng Hình sự

Tình huống về Thủ tục tố tụng hình sự đối với người chưa vị thành niên

1.Tình huống:

A, B. là đối tượng thường xuyên gây rối, ở Địa bàn xã H, đêm ngày 12/2/2013, A, B đi trên đường X thì gặp, C, D ( D là nữ) đang trên đường đi học thêm về. Cả 2 liền trêu chọc, và có hành động qúa khích với D. Thấy vậy, C liền ngăn lại và bảo vệ D. Thấy vậy A và B xông vào hành hung C, mặc cho C hết sức van xin và sự can ngăn của nhiều người đi đường, A và B dùng gạch đập nhiều cú mạnh vào đầu C. Sau đó, thấy C bất tỉnh Avà B đã bỏ chạy khỏi hiện trường. C dược người dân đưa đi cấp cứu nhưng vì bị chấn thương sọ não nên đã chết vào ngày 13/2/2013. Trong quá trình điều tra, A khai là không nhớ ngày sinh, chỉ nhớ sinh năm 1997. Còn B khai chỉ nhớ sinh vào tháng 6 năm 1996. Cơ quan điều tra đã điều tra các giấy tờ và lời khai trên thì nhân thấy lời khai trên là đúng sự thật.

a. Việc xác minh độ tuổi của A, B phải thực hiện thế nào?

b. Do gia đình A, B nghèo không có điều kiện đẻ mời người bào chữa, vậy phải giải quyết như thế nào?

c. Cơ quan điều tra tiến hành bắt tạm giam A, B. Gia đình của A, B cho rằng nhưu vậy là sai vì cả A, B chỉ là người chưa thành niên nên không cần phải bắt tạm giam. Việc bắt tạm giam A, B của cơ quan điều tra là đúng hay sai biết rằng A, B bị truy cứu theo khoản 1, điều 93 Bộ luật hình sự về tội giết người

2. bình luận cách giải quyết tình huống 

a.Theo quy định tại khoản 2 điều 302 bộ luật tố tụng hình sự thì độ tuổi là một trong những vấn đè cần chững minh trong vụ án người chưa thành niên phạm tội. Do cả A, B không thể nhớ ngày tháng năm sinh cụ thể cơ quan điều tra cũng xác minh thông tin thông qua nhiều nguồn tài liệu khác như Giấy khai sinh, học bạ, hộ khẩu,hồ sơ lưu tại tư pháp xã,phường,thị trấn.

Nếu không thể xác định được tuổi của A,B thì việc tính tuổi của A, B sẽ áp dụng theo thông tư 01/2011. Theo quy định tại Điều 6. Thông tư liên tịch số 01/2011/VKSTC-TANDTC-BCA-BTP-BLĐTBXH ngày 12 tháng 07 năm 2011 hướng dẫn thi hành một số qui định của BLTTHS đối với người tham gia tố tụng là người chưa thành niên

“Điều 6. Xác định tuổi của bị can, bị cáo

Việc xác định tuổi của bị can, bị cáo là người chưa thành niên do cơ quan tiến hành tố tụng thực hiện theo quy định của pháp luật. Trường hợp đã áp dụng các biện pháp hợp pháp mà vẫn không xác định được chính xác ngày, tháng, năm sinh của bị can, bị cáo thì tuổi của họ được xác định như sau: 

1. Trường hợp xác định được tháng sinh cụ thể nhưng không xác định được ngày thì trong tháng đó lấy ngày cuối cùng của tháng đó làm ngày sinh của bị can, bị cáo. 

2. Trường hợp xác định được quý cụ thể của năm, nhưng không xác định được ngày tháng nào trong quý đó thì lấy ngày cuối cùng của tháng cuối cùng trong quý đó làm ngày sinh của bị can, bị cáo; 

3. Trường hợp xác định được cụ thể nửa đầu năm hay nửa cuối năm, nhưng không xác định được ngày tháng nào trong nửa đầu năm hoặc nửa cuối năm đó thì lấy ngày 30 tháng 6 hoặc ngày 31 tháng 12 tương ứng của năm đó làm ngày sinh của bị can, bị cáo; 

4. Trường hợp xác định được năm sinh cụ thể nhưng không xác định được ngày tháng sinh của bị can, bị cáo thì lấy ngày 31 tháng 12 của năm đó làm ngày sinh của bị can, bị cáo. 

5. Trường hợp không xác định được năm sinh của bị can, bị cáo là người chưa thành niên thì phải tiến hành giám định để xác định tuổi của họ.”

Như vậy theo quy định tại điều trên thì A chỉ nhớ sinh năm 1997 thì lấy ngày 31 tháng 12 của năm đó làm ngày sinh của A. Vậy A sinh ngày 31/12/1997. Tính đến ngày gây án 12/2/2013 thì A mới 15 tuổi 1 tháng 19 ngày.

B chỉ nhớ sinh vào tháng sáu năm 1996 và đã được cơ quan điều tra xác minh thông tin trên thì lấy ngày 30/6 làm ngày sinh của B vậy B sinh ngày 30/6/1996. Tính đến ngày gây án 12/2/2013 thì B đã trên 16.

b. việc bào chữa cho A, B được thực hiện theo quy định tại khoản  điều 305 bộ luật tố tụng hình sự:

“2. Trong trường hợp bị can, bị cáo là người chưa thành niên hoặc người đại diện hợp pháp của họ không lựa chọn được người bào chữa thì Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án phải yêu cầu Đoàn luật sư phân công Văn phòng luật sư cử người bào chữa cho họ hoặc đề nghị Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức thành viên của Mặt trận cử người bào chữa cho thành viên của tổ chức mình”

Như vậy do A, B dều là người chưa thành niên nên dù địa diện hợp pháp của cả hai không lựa chọn ngời bào chữa thì thì Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án phải yêu cầu Đoàn luật sư phân công Văn phòng luật sư cử người bào chữa cho A. B.

C.Ta thấy, A, B có thể bị truy cứu TNHS theo khoản 1, điều 93 về tội giết người. Đây là tội có lỗi cố ý.và là loại tội đặc biệt nghiêm trọng 

“1. Người nào giết người thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm, tù chung thân hoặc tử hình” 

Theo quy định tại điều 303 về bắt, tạm giữ, tạm gim đối với người chưa thành niên phạm tội thì 

“1. Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi có thể bị bắt, tạm giữ, tạm giam nếu có đủ căn cứ quy định tại các điều 80, 81, 82, 86, 88 và 120 của Bộ luật này, nhưng chỉ trong những trường hợp phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý hoặc phạm tội đặc biệt nghiêm trọng.

2. Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi có thể bị bắt, tạm giữ, tạm giam nếu có đủ căn cứ quy định tại các điều 80, 81, 82, 86, 88 và 120 của Bộ luật này, nhưng chỉ trong những trường hợp phạm tội nghiêm trọng do cố ý, phạm tội rất nghiêm trọng hoặc phạm tội đặc biệt nghiêm trọng.”

Như vậy A 15 tuổi 1 tháng 19 ngày bị bắt tạm giam nếu nếu có đủ căn cứ quy định tại các điều 80, 81, 82, 86, 88 và 120 của Bộ luật tố tụng hình sự, nhưng chỉ trong những trường hợp phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý hoặc phạm tội đặc biệt nghiêm trọng. theo khoản 1, điều 303 BLTTHS

B 16 tuổi 7 tháng 18 ngày tạm giam nếu có đủ căn cứ quy định tại các điều 80, 81, 82, 86, 88 và 120 của Bộ luật tố tụng hình sự , nhưng chỉ trong những trường hợp phạm tội nghiêm trọng do cố ý, phạm tội rất nghiêm trọng hoặc phạm tội đặc biệt nghiêm trọng theo khoản 2, BLTTHS

Mà cả hai bị truy tố theo khoản 1, điều 93 về tội giết người. Đây là tội đặc biệt nghiêm trọng  vì vậy A, B đều có dủ căn cứ để bị bắt tạm giam theo quy định trên nên quyết định của cơ quan điều tra là đúng.