12/05/2014
Thực trạng hiến xác, hiến bộ phận cơ thể ở Việt Nam hiện nay - Bài tập học kỳ Pháp luật về Quyền nhân thân
Xã hội ngày càng phát triển, kéo theo đó là các quyền của con người, của cá nhân… cũng ngày càng được tôn trọng và bảo vệ. Quyền nhân thân cũng vậy, nó là một trong số các quyền dân sự quan trọng của mỗi cá nhân. Chính vì quan trọng nên pháp luật Việt Nam đã quy định rất cụ thể trong pháp luật dân sự và chủ yếu là Bộ luật Dân sự (BLDS). 

Việt Nam đang từng ngày tiếp thu và sáng tạo những tri thức mới trong rất nhiều lĩnh vực khác nhau, đặc biệt là lĩnh vực y học đã có nhiều bước chuyển đổi mới. Việc hiến xác, hiến bộ phận cơ thể người ở nước ta hiện nay cũng không còn quá mới mẻ. Người dân đã nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề này. Hơn nữa pháp luật cũng đã quy định rất rõ ràng về quyền hiến xác, bộ phận cơ thể (BPCT) sau khi chết; Luật hiến, lấy, ghép mô, BPCT người và hiến, lấy xác năm 2006 cũng quy định về các điều kiện của cá nhân hiến xác, hiến mô, BPCT của mình sau khi chết. Đây được xem là những quy định rất mới trong lịch sử lập pháp ở Việt Nam, là bước đột phá và được coi là cuộc cách mạng trong quan niệm về sự sống, cái chết của con người. Tuy nhiên, trên thực tế không thể tránh khỏi những bất cập do ý thức của người dân và cả những nhà chức trách. Do vậy, em xin chọn đề tài: “Thực trạng hiến xác, hiến bộ phận cơ thể ở Việt Nam hiện nay” để làm rõ hơn về vấn đề này.

B. NỘI DUNG

I. Một số khái niệm chung

1. Hiến xác 

Hiến xác là một hành động, một nghĩa cử cao đẹp thể hiện ý thức và trách nhiệm cũng như tinh thần vì cộng đồng của mỗi cá nhân. Việc hiến xác cho các tổ chức y tế sẽ góp phần vào việc nghiên cứu tìm ra những vấn đề mới mẻ để giúp phát triển các phương pháp chữa bệnh mới cho con người. 

Quyền hiến xác là quyền nhân thân của cá nhân quy định ở Điều 34 BLDS 2005: “Cá nhân có quyền hiến xác, bộ phận cơ thể  của mình sau khi chết vì mục đích chữa bệnh cho người khác hoặc nghiên cứu khoa học. Việc hiến và sử dụng xác, bộ phận cơ thể của người chết được thực hiện theo quy định của pháp luật”. Cũng như các quyền nhân thân khác, quyền hiến xác sau khi chết luôn gắn liền với một chủ thể nhất định, không thể dịch chuyển cho chủ thể khác, không xác định được bằng tiền.

2. Hiến bộ phận cơ thể người 

Là hành động dâng hay tự nguyện cho của một chủ thể, là hành vi mang tính chủ động cho cái quý giá nhất của mình một cách tự nguyện, trang trọng. Vì vậy hiểu đơn thuần về mặt câu chữ hiến BPCT người có nghĩa là tặng/cho một phần cơ thể ( bao gồm: chân, tay,sương, gan, mật, tụy, máu…) của chủ thể xác định. 

Quyền hiến bộ phận cơ thể người được thừa nhận và quy định ở Điều 33 BLDS 2005 theo đó: “Cá nhân có quyền được hiến bộ phận cơ thể của mình vì mục đích chữa bệnh cho người khác hoặc nghiên cứu khoa học.Việc hiến và sử dụng bộ phận cơ thể được thực hiện theo quy định của pháp luật”.

II. Thực trạng về việc hiến xác, hiến bộ phận cơ thể ở Việt Nam

1. Thực trạng pháp luật về việc hiến xác và hiến bộ phận cơ thể 

Có thể thấy rằng quy định về quyền hiến xác và hiến BPCT người là một quyền mới, xuất phát từ nhu cầu của xã hội và điều kiện khoa học công nghệ phát triển nhanh chóng như hiện nay. Qua những điều luật mang tính khái quát như Điều 33 và 34 BLDS năm 2005 ta cũng thấy rằng việc hiến xác và BPCT là quyền của cá nhân, đồng thời cũng thể hiện rõ mục đích hiến tặng đó là vì chữa bệnh và nghiên cứu khoa học. Quyền hiến xác và hiến BPCT là những quyền nằm trong hệ thống các quyền nhân thân cơ bản vì thế nó có đầy đủ các đặc điểm của một quyền nhân thân; đó là đặc điểm về tính cá nhân tuyệt đối, tính không được xác định bằng tiền, quyền nhân thân được xác lập không phải dựa trên các sự kiện pháp lý mà chúng được xác lập trực tiếp trên cơ sở những quy định của pháp luật.

Nhằm tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho việc lấy, ghép mô; bộ phận cơ thể và tạo nguồn cung cấp mô, tạng dồi dào phục vụ cho việc cứu chữa người bệnh và nghiên cứu khoa học, Nhà nước ta đã ban hành một số văn bản pháp luật điều chỉnh về việc hiến xác, hiến bộ phận cơ thể người mà tiêu biểu là Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006, trong đó có quy định cụ thể về điều kiện, nguyên tắc cũng như quyền hiến xác; bộ phận cơ thể khi còn sống cũng như điều kiện hiến mô, bộ phận cơ thể sau khi chết. Luật này quy định cụ thể như sau:

1.1. Về các nguyên tắc trong việc hiến xác và hiến các bộ phận cơ thể người (được quy định tại Điều 4 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006)

- Thứ nhất, tự nguyện đối với người hiến tức là phải có sự thống nhất giữa ý chí bên trong của cá nhân và sự bày tỏ ý chí ra bên ngoài. Vì vậy, muốn chứng tỏ người hiến xác, hiến BPCT là tự nguyện, người đó phải bày tỏ ý chí của mình cho mọi người xung quanh được biết. Do ý nghĩa và tính chất quan trọng của việc hiến bộ phận cơ thể, ý chí của người hiến phải được thể hiện một cách rõ ràng bằng văn bản, chứ không chỉ bằng lời nói như một số giao dịch dân sự thông thường ( khoản 1 Điều 4 ).

- Thứ hai, vì mục đích nhân đạo, chữa bệnh, giảng dạy hay nghiên cứu khoa học. Đây là mục đích có ý nghĩa to lớn nhất trong quyền hiến xác, hiến BPCT. Một trong số các biện pháp bảo đảm quyền sống cho con người chính là tạo điều kiện cả về mặt kỹ thuật, cả về mặt pháp lý để y học có thể cứu sống được ngày càng nhiều bệnh nhân hiểm nghèo. Vì vậy, mục đích chữa bệnh của việc hiến bộ phận cơ thể người cần được đặt lên hàng đầu. Ở Việt Nam pháp luật hiện hành quy định ngoài mục đích hiến xác, BPCT vào việc chữa bệnh và nghiên cứu khoa học thì xác, BPCT người còn được sử dụng vào mục đích giảng dạy ( khoản 2 Điều 4).

- Thứ ba, không nhằm mục đích thương mại. Trong cơ thể con người có những bộ phận có thể tái sinh, nhưng cũng có những bộ phận không thể tái sinh được, hơn nữa số người hiến lại quá ít so với nhu cầu, mà giá trị của các bộ phận cơ thể là rất cao nên không thể biến chúng thành những món hàng hóa bởi nó dẫn tới sự phân hóa giàu nghèo ngày càng rõ rệt. Người nghèo sẽ chết vì không thể có những khoản tiền lớn chi trả cho việc cấy ghép ( khoản 3 Điều 4 ).

- Thứ tư, giữ bí mật về các thông tin có liên quan đến người hiến, người được ghép, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác hay pháp luật có quy định khác. Đây là một trong những biện pháp nhằm đảm bảo trật tự các quan hệ xã hội, ngăn chặn các hiện tượng thương mại hóa xác và các BPCT người đồng thời bảo vệ người hiến, nhận về mặt riêng tư cá nhân. Nguyên tắc này rất quan trọng, nó cho phép tránh mọi áp lực không cần thiết về mặt tinh thần cũng như vật chất từ phía người hiến, nhận và gia đình họ đối với nhau; qua đó ngăn chặn khả năng thương mại hóa do quan hệ trực tiếp giữa các đối tượng này (khoản 4 Điều 4).

Ngoài 4 nguyên tắc cơ bản trên đây, tuy không được luật Việt Nam trực tiếp quy định nhưng trên tinh thần của luật, khi tiếp cận vấn đề hiến xác, BPCT người cần phải tuyệt đối tôn trọng các nguyên tắc đó là ôn trọng cơ thể con người và quyền được thông tin của người hiến.

1.2. Về điều kiện của người quyền hiến xác, hiến BPCT người

Điều kiện hiến xác, BPCT của cá nhân sau khi chết: Theo Điều 5 của Luật hiến, lấy, ghép mô, BPCT người và hiến, lấy xác năm 2006 quy định: “Người từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ có quyền hiến mô, bộ phận cơ thể của mình khi còn sống, sau khi chết và hiến xác”. Sở dĩ có quy định như vậy bởi các nhà làm luật nước ta quan niệm rằng ở tuổi đó, người hiến mới phát triển đầy đủ về tâm, sinh lý cũng như về mặt pháp lý, họ là người có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, có thể bằng hành vi của mình tham gia xác lập các quyền và nghĩa vụ nhất định theo quy định của pháp luật. Thực tế trên thế giới và ở Việt Nam cũng đã xảy ra những trường hợp việc lấy, ghép nhầm mô, BPCT của người hiến bị bệnh (nan y) cho người bệnh đã gây ra những cái chết rất thương tâm do vậy điều kiện về sức khỏe của người hiến xác cũng vô cùng quan trọng, cần được các cơ sở y tế kiểm tra kĩ lưỡng. 

1.3. Về thử tục đăng kí hiến xác và hiến tặng các BPCT

Điều kiện về trình tự và thủ tục đăng khí hiến xác được quy định tại Điều 19, hiến BPCT khi còn sống và khi đã chết được quy định ở Điều 12, 18 Luật hiến, lấy, ghép mô, BPCT người và hiến xác năm 2006. Thủ tục thay đổi, hủy bỏ đơn đăng ký hiến mô, bộ phận cơ thể ở người sau khi chết và hiến xác quy định tại Điều 20, ở cơ thể người sống quy định tại Điều 13. Mẫu đơn có thể tham khảo Quyết định số 07/2008 QĐ-BYT ngày 14/02/2008 của Bộ Y tế về việc ban hành các mẫu đơn tự nguyện hiến, hủy đăng ký hiến mô, BPCT ở người sống, sau khi chết và hiến xác; các mẫu thẻ đăng ký hiến mô, BPCT người sau khi chết và hiến xác.

1.4. Về quyền lợi của chủ thể hiến xác, BPCT

Được quy định tại Điều 17, Điều 25 của Luật hiến, lấy, ghép mô, BPCT người và hiến, lấy xác năm 2006. Theo đó người đã hiến tặng BPCT được chăm sóc, phục hồi sức khỏe miễn phí ngay sau khi thực hiện việc hiến tặng và được khám sức khỏe định kỳ… Tôn vinh người hiến bộ phận cơ thể ở người sau khi chết, hiến xác. Hơn nữa, việc hiến xác, BPCT người phải được pháp luật bảo đảm đúng mục đích của người hiến.

2. Thực trạng xã hội về hiến xác và BPCT người 

2.1. Nhu cầu thực tế về việc cấy ghép BPCT người sống và nghiên cứu y học qua xác người. 

Trong thực tế số người cần được ghép tạng trên thế giới nói chung và ở việt nam nói riêng ngày càng nhiều. Do đó chỉ thừa nhận việc hiến bộ phận cơ thể người khi còn sống một cách tự nguyện là không thể đáp ứng được nhu cầu cấy ghép mô tạng. Vì vậy luật cần phải thừa nhận thêm việc hiến bộ phận cơ thể, hiến xác sau khi chết. 

Tuy nhiên ở Việt Nam vấn đề hiến xác, bộ phận cơ thể người sau khi chết. Trước năm 2005 về mặt pháp lý chưa có một văn bản pháp luật nào quy định về vấn đề này tức là chưa có văn bản pháp luật nào thừa nhận quyền hiến bộ phận cơ thể, hiến xác sau khi chết. Do vậy thực tiễn bày từ năm 2005 trở về trước ít người hiến xác hoặc trường hợp trước khi chết họ đồng ý hiến song khi họ chết đi gia đình họ không đồng ý. 

Một số dữ liệu liên quan đến thực tiễn thực hiện việc hiến xác và bộ phận cơ thể người ở Việt Nam:

- Theo số liệu thống kê, ở Việt Nam có khoảng 5000 – 6000 người suy thận mạn cần được ghép thận. Riêng tại Hà Nội đã có gần 1500 người được chỉ định ghép gan. Sau thành công trong việc ghép thận, Y học Việt Nam đã và đang âm thầm thực hiện ghép gan cho đến nay đã ghép gan thành công. Đó chính là một nét đột phá mới của nền y học hiện đại tại Việt Nam. Uỷ ban ghép tạng Quốc gia đã dự kiến tiến hành 1 – 2 ca ghép gan đầu tiên trong năm 2004, và đã thực hiện nhiều ca ghép gan thành công trong những năm gần đây. Tuy nhiên, do không có nguồn của người hiến nên cho đến nay có hàng trăm người phải sang Trung Quốc và một số nước khác để có thể tiến hành ghép thận, gan. Còn ở trong nước chỉ có khoảng hơn 300 ca ghép thành công chủ yếu là ghép thận. 

- Theo khảo sát của nhóm BS. Nguyễn Thế Hiệp và 2 cộng sự tại bệnh viện chợ Rẫy và nhân dân Gia Định trong 1.226 người được hỏi ý kiến về việc “hiến gan của người dân sau khi chết cho bệnh nhân gan mật trầm trọng cần ghép gan” có 975 người “đồng ý”, 205 người “không đồng ý” với lý do cho rằng: “không phù hợp với đạo lý người Việt Nam”, có 46 người còn lại (chiếm 3,7%) “không có ý kiến”.

- Từ bảng hỏi thu được các câu trả lời: “có hay không yêu cầu ghép gan cho người thân nếu người này bị bệnh gan mật giai đoạn cuối?”, 1.517 người (chiếm 72%) trả lời “có” và có tới 602 người (28%) trả lời “không”. Trong tổng số 1.202 người được hỏi thì có 761 người (chiếm 63%) “đồng ý” hiến một phần gan của mình cho người thân bị bệnh gan giai đoạn cuối và có 441 người (37%) “không đồng ý”. Qua khảo sát cũng cho thấy có 442 người có chỉ định ghép gan trong tổng số 1.464 người xơ gan nhập viện, 743 người cần ghép gan trong 2.293 bệnh nhân có bệnh lý gan mật và 2 người có chỉ định ghép gan trong 24 người viêm gan do có 2 người cần chỉ định ghép gan vì (xơ gan nặng):

- Theo số liệu nghiên cứu thông qua phiếu điều tra về vấn đề: “Hiến xác nhân đạo, hiến bộ phận cơ thể người, hiến mô tạng” để phục vụ khoa học và nghiên cứu tại Việt Nam thì: Trong tổng số 492 người được hỏi “có nên hiến xác nhân đạo, hiến bộ phận cơ thể người, hiến mô tạng”… để phục vụ cho ngành y học và nghiên cứu hay không? đồng thời đây chính là một việc có giá trị nhân đạo- nhân văn sâu sắc với một tấm lòng và nghĩa cử cao đẹp biết hy sinh về đồng loại, góp phần thúc đẩy ngành y học nước nhà phát triển. Thì đã thu được kết quả sau đây: Có 315 người (chiếm 64, 02%) “đồng ý”, có tới 134 người (chiếm 27,27%) “không đồng ý”, và có 43 người (chiếm 8,73%) “không có ý kiến”. Như vậy, với 3 mức độ biểu hiện: “đồng ý”, “không đồng ý”, “không có ý kiến”, thì “vấn đề hiến xác nhân đạo, hiến bộ phận cơ thể, mô tạng…Để phục vụ y học và nghiên cứu tại Việt Nam” vẫn được phần lớn đại bộ phận các đối tượng, cá nhân trong xã hội ủng hộ- chiếm tới 64,02% nhận định của số người được hỏi.

- Qua nghiên cứu và phân tích phiếu điều tra, nhận thấy môi trường sống và làm việc là một yếu tố quan trọng để phát triển tâm lý và phát triển năng lực, cũng như khả năng nắm bắt được các nguồn thông tin mới về y học, tầm quan trọng của vấn đề “hiến xác nhân đạo”, “hiến bộ phận cơ thể người” và sự ra đời của Luật “Hiến, lấy, ghép bộ Phận cơ thể người và hiến lấy xác” trong thời gian vừa qua. Từ góc độ này có thể lý giải, và dễ hiểu một điều rằng: Vì sao vấn đề hiến xác nhân đạo ở một số tỉnh, thành phố lớn ở khu vực phía Nam lại nhận được nhiều sự chú ý, quan tâm, sự ủng hộ của người dân nơi đây. Theo báo Thanh Niên (22/01/2007) Thủ tục hiến xác cho khoa học: Tại khu vực phía Nam, người tình nguyện hiến xác có thể mang chứng minh thư hay hộ khẩu đến đăng ký với trường Đại học Y ở địa phương, hoặc gửi đơn tình nguyện (có xác nhận của địa phương) về Đại học Y Dược TP HCM (217 An Dương Vương. Quận 5; Điện thoại: 8558411) thì họ sẽ nhận được giấy chứng nhận hiến xác. 

- Tất cả những người từ đủ 18 tuổi trở lên đều có thể đăng ký hiến xác. Bác sỹ Phan Bảo Khánh – Phó chủ nghiệm bộ môn giải phẫu, trường Đại học Y Dược TP HCM cho biết điều này. Trung bình mỗi năm, ĐH Y Dược TP HCM cần 20 xác. Đến nay, trường đã nhận được 99 xác và gần 5.300 đơn tình nguyện hiến xác (có sự đồng ý của gia đình) từ những người đang sống. Bác sỹ Khánh cũng cho biết, việc hiến xác giúp các sinh viên y khoa có giáo cụ để thực hành mổ xẻ. Hơn thế nữa, đức hy sinh và lòng nhân ái của người hiến xác sẽ giúp họ phục vụ bệnh nhân một cách vô tư và trong sáng. Hiện nay ở nước ta có 3 trường Đại học: Y Hà Nội, Y Huế, Y TP.HCM là có quyền được nhận xác hiến cho nghiên cứu khoa học.

- Khi giải thích tầm quan trọng của vấn đề hiến “xác” nhân đạo, hiến bộ phận cơ thể người… sẽ có một vị trí cần thiết nhất trong việc cứu chữa cho người bệnh, phục vụ khoa học và nghiên cứu, đó chính là cơ sở tiền đề cần thiết cho ngành y học nước nhà phát triển. Thì kết quả thu được làm cho nhóm nghiên cứu của chúng tôi thấy hết sức bất ngờ khi có tới hơn 82% số người được hỏi đã “ủng hộ” vấn đề này. Đồng thời họ còn đề xuất rất nhiều những ý kiến có tính chất đặc biệt quan trọng như: Các cấp bộ ngành nên có các biện pháp thông tin, tuyên truyền về việc hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến lấy xác; cần biết ơn, ghi nhận và tôn vinh những người có tấm lòng và nghĩa cử cao đẹp đã hiến “xác” hoặc một bộ phận trên cơ thể mình; nên quản lý chặt chẽ đến vấn đề này, các hành vi bị pháp luật nghiêm cấm; xây dựng và chỉ đạo thực hiện kế hoạch về, hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến lấy xác; nên quan tâm để bảo vệ quyền và lợi ích của bản thân và gia đình của người đã tham gia hiến “xác’, hiến bộ phận cơ thể người, hiến mô, tạng hơn nữa…

(Nguồn: Tạp chí Kiểm sát điện tử http://luatdansu.com.vn/Thong-Tin-Su-Kien/Binh-Luan-/-THUC-TRANG-CUA-VAN-DE-HIEN-XAC-NHAN-DAO-HIEN-BO-PHAN-CO-THE-NGUOI-DE-PHUC-VU-Y-HOC-VA-NGHIEN-CUU-TAI-VIET-NAM-/277/10.html)

2.2. Thực trạng về vấn đề vi phạm các nguyên tắc hiến xác và BPCT người.

Hiện nay, các hoạt động môi giới mua bán BPCT người vẫn đang ngấm ngầm diễn ra. Bởi lẽ, nhu cầu cấy ghép BPCT là vô cùng lớn và các BPCT người hiến tặng thì vô cùng ít. Điều này dẫn tới việc nâng giá trị của các bộ phận đó lên rất nhiều, đến mức có tiền cũng chưa chắc mua được. Có nhiều người do hoàn cảnh nghèo đói quá sẵn sàng bán đi một trong những BPCT của mình để trang trải cho cuộc sống. Có trường hợp là người thân nằm viện không có đủ tiền thuốc thang, lại có trường hợp là sinh viên bỏ nhà không được trợ cấp từ bố mẹ, và hơn thế nữa có những kẻ sẵn sàng giết người rồi moi bộ phận họ đem đi bán… Đây là một sự thật vô cùng đau lòng tại Việt Nam hiện nay. 

Một vấn đề nữa là chợ đen trong mua bán nội tạng đang diễn ra một cách tinh vi và chuyên nghiệp thông qua khá nhiều bệnh viện. Chỉ cần để ý một chút chúng ta có thể thấy được những người gọi là “cò” lảng vảng trước cổng viện tìm người có nhu cầu mua. Hơn nữa không chỉ mua bán trong nước mà phạm vi của bọn chúng còn mở rộng ra toàn cầu đặc biệt là ở các điểm nóng như Trung Quốc. Vì thế mới có tình trạng những bọn buôn người bắt cóc và bán người sang Trung quốc. Nhiều gia đình có người đi xuất khẩu lao động nhưng một đi không trở lại.

Việc mua bán nội tạng con người bị lên án vì vấn đề đạo đức. Các nguyên tắc bình đẳng, công bằng, và nhân phẩm con người bị cho là không được tôn trọng khi người nghèo khổ phải hy sinh sức khỏe và đôi khi là cả mạng sống của mình. Tuy nhiên, việc kiểm soát hoạt động này không hề dễ dàng do bên mua bán có những thỏa thuận ngầm. Pháp luật chỉ được thực thi tốt dựa vào bản lĩnh, đạo đức của bác sĩ, của chính những mỗi người khi ý thức về giá trị của bản thân.

III. Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện quy định của pháp luật về vấn đề hiến xác, bộ phận cơ thể người.

Để người dân ý thức được tầm quan trọng của việc hiến, thực hiện tốt các quy định pháp luật trong lĩnh vực này là rất cấp thiết. Nhà nước cần tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý chặt chẽ, hiệu quả và đặc biệt liên quan đến các chế tài xử lý vi phạm là rất cần thiết, không vội vàng sẽ đem lại ý nhĩa xã hội to lớn và thực sự giúp đỡ hàng trăm nghìn người bệnh có cơ hội cứu chữa và tạo điều kiện thuân lợi cho ngành y tế ngày càng phát triển hơn. Nếu không sẽ có những hậu quả khôn lường.

Một số vấn đề nhạy cảm như hiến BPCT, hiến xác thì củng cố niềm tin cho xã hôi là rất quan trọng. Luật ra đời trước tiên là vì điều này. Đây là nôi dung hàng đầu mà bất cứ pháp luật nào cũng phải quan tâm, vấn đề quan trọng nhất là cung cấp thông tin cho  nhân dân. Do đó luật đưa ra các thuật ngữ chuyên ngành nhưng lại diễn đạt bằng ngôn ngữ thường ngày cho phép người dân có thể hiểu được  vấn đề.

Bổ sung nguyên tắc tôn trọng cơ thể con người và nguyên tắc được quyền thông tin của người hiến trong toàn bộ nguyên tắc liên quan đến hoạt đông hiến xác, BPCT người.

Mở rộng chủ thể có quyền đăng ký hiến xác, BPCT sau chết, cho phép người từ đủ 14 tuổi đến dưới 18 tuổi có thể đăng ký hiến sau chết nếu được sự đồng ý bằng văn bản của cha mẹ hoặc người giám hộ hoặc được đăng ký nhưng văn bản chỉ có giá trị tham khảo, nó sẽ thực sự có hiệu lực khi người hiến tròn 18 tuổi. Cho phép người chưa thành niên, người đã thành niên thuộc diện giám hộ được hiến những BPCT đã hiến vì lợi ích của chính họ nếu họ không từ chối và có sự đồng ý của cha mẹ hoặc người giám hộ như một ngoại lệ thích đáng.

Một vấn đề hết sức  quan trọng là chế tài cần phải được quy định, mặc dù nó rất ít khi được áp dụng trên thực tế nhưng lại kkhông thể thiếu.

Đối với vấn đề tuyên truyền: Hiến xác, ghép BPCT người là một lĩnh vực phức tạp không chỉ thu hút sự quan tâm của những người làm y học mà còn là mối quan tâm của toàn xã hội. Tôn trọng những giá trị truyền thống loại bỏ những trở ngại từ tâm lý, trong tục tập quán tín ngưỡng tôn giáo…Như vậy tuyên truyền trở thành vấn đề mấu trốt , là cách thức vô cùng hiệu quả để định hướng dư luận thành công của nó là sự đảm bảo cho thành công của toàn bộ chương trình hiến xác, ghép BPCT người. Và đây cũng là cách truyền thống và tốt nhất để tiếp cận niềm tin, gạt bỏ mối ghi ngại từ cộng đồng.

C. KẾT LUẬN

Lần đầu tiên trong lịch sử luật đã thừa nhận quyền hiến xác, BPCT người thông qua BLDS 2005. Đây là một điểm vô cùng tiến bộ của pháp luật nước ta nó cũng phản ánh tư duy của các nhà làm luật cũng có nhiều đổi mới và nắm bắt được tình hình thực tế. Tuy nhiên trên thực tế còn rất nhiều bất cập cần các nhà làm luật nhanh chóng thắt chặt hơn các quy định của pháp luật nhằm đảm bảo lợi ích và trách nhiệm của mỗi con người. Hơn thể nữa, phải thẳng tay trừng trị những kẻ lợi dụng khe hở mưu cầu lợi ích cá nhân mà coi thường mạng sống người khác.

Cảm ơn bạn Đào Thùy Linh đã chia sẻ tài liệu này!

No comments:

Post a Comment